Trabzon'da “Primer Kemik Tümörleri” konulu toplantı yapıldı. Toplantıya çevre illerden de katılım oldu.

Pelvis; iliak kanat, asetabulum ve pubik kollardan oluşan ve leğen kemiği olarak adlandırılan kendine has anatomiye sahip halka şeklinde yassı bir kemiktir.

Kemik iliğinde yer alan ve vücudun enfeksiyonla mücadele etmesine yardımcı olan proteinleri (İmmünglobulin’in ağır (sıklıkla IgG ve A) ve hafif (kappa ve lambda=Bence Jones proteini)) üreten Plazma hücrelerinin kontrolsüz çoğalması sonucu gelişir.

Metabolik kemik hastalığı olup nedeni tam olarak bilinmemektedir. Kemik yapımı ve yıkımı dengesizliği vardır. Bunun sonucunda kötü huylu tümöre benzer görüntü, kemiklerde şekil bozukluğu ve gelişebilir.

Temel olarak 3 farklı tip de karşımıza çıkar: 1.Kemik adacığı (Enostosis), 2. Osteopoikilozis (osteopatia kondensans disseminata, benekli kemik hastalığı), 3. Melorheostozis (Leri hastalığı)

Kemik ve yumuşak tümörleri nadir görülmelerine bağlı olarak, tanı yaklaşımı açısından özelleşmiş bilgi birikimi ve deneyim gerektirir. Özellikle bu tümörler üzerinde özelleşmiş ve deneyim sahibi, tanı ve tedavide rolü olan radyolog, patolog, ortopedist, cerrah, radyasyon onkoloğu, medikal onkolog gibi hekimlerin katılımı ile hastaya özgü koşulların birlikte tartışılması ile tanı, tedavi ve izlem belirlenir.  Nadir görülmeleri nedeniyle konusunda deneyimli özelleşmiş kişiler bile tanıda zaman zaman sorun yaşamaktadır. Bu durum tümörlerin kökeni olan dokuların doğasındaki özellikten kaynaklanmaktadır. Halkımızı bu konuda bilgilendirmek ve patolojinin rolünü aktarmak için bazı konulara sorular bazında açıklık getirmek uygun olacaktır.

Prof. Dr. Sergülen Dervişoğlu
İstanbul Medipol Üniversitesi Uluslararası Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı

Amputasyon kol ya da bacağın herhangi bir seviyeden kesilerek vücuttan uzaklaştırılmasıdır. Dezartikülasyon ise bu işlemin eklem seviyesinden yapılmasıdır.

Damar (kapiller ve venüller arasında uzanan perisitlerinden) kaynaklı çok nadir görülen kötü huylu tümördür. Nüks yani tekrarlama ve metastaz yani başka bir yere sıçrama riski yüksektir. Son zamanlarda perisit sayısının çok az olması nedeniyle soliter fibröz tümör olarak da adlandırılmaktadır.

Hemanjioendotelyoma: Çok nadir görülen toplar damarların endotel hücrelerinden kaynaklı kötü huylu tümördür. Çok farklı alt tipleri vardır. Malign tipi Anjiosarkom ile eşdeğerdir. Bunun için sitemizde ki Anjiosarkom yazısını okuyabilirsiniz. Bu yazıda size en sık görülen klasik (Epiteloid) hemanjioendotelyomadan bahsedeceğiz.

Kemik kanser ağrısı dindirilebilir bir ağrıdır. Dünya Sağlık Örgütü, tüm kanser ağrılarının %85-90’ının çeşitli ağrı tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınabilir ağrılar olduğunu raporlamıştır. 

Patolojik (normal olmayan) kırık farklı nedenlere bağlı mekanik olarak zayıflamış kemikte travma olmaksızın ya da sağlıklı kemikte kırığa neden olmayacak minimal dediğimiz çok düşük enerjide gerçekleşen travmalara bağlı kırıklardır.

Biyopsi kelime anlamı: yaşama bakış. Tanı koyma esnasında en son yapılacak olan işlemdir.

Kemik ve yumuşak doku tümörlerinde tanı:Klinik ve radyolojik değerlendirme sonrası gerekli durumlarda yapılacak biyopsi işlemi ile kesinleştirilir.

Radyofrekans (RF) ablasyon kısaca tümörün görüntüleme eşliğinde yüksek ısıda yakılması işlemidir. Bu yöntemde alternatif akım dokuda ısıya bağlı koagulasyon nekrozu oluşturarak tümör üzerinde eritme/küçültme etkisi gösterir.

Kemiğin en sık 2. kanseridir. Yıllık insidansı 4-6: 1 milyondur. Çoğu primer dediğimiz kendiliğinden ortaya çıkarken nadiren sekonder dediğimiz Paget hastalığı ya da radyasyon zemininde gelişebilir.

Damar duvarındaki hücrelerden (endotel) kaynaklanan nadir (tüm yumuşak doku sarkomlarının %1-2’si) görülen kötü huylu yumuşak doku tümörüdür.

Langerhans hücrelerini içeren aşırı histiosit çoğalmasına bağlı geliştiği için Langerhans hücreli histiositozis olarak da adlandırılan klinik sendromların bir parçasıdır ve nadir görülür.

Kıkırdak doku kaynaklı kemiğin kötü huylu tümörüdür. Sıklıkla 40 yaş sonrası ortaya çıkar. Erkeklerde daha sık görülür. En sık pelvis, kalça ve omuz çevresinde saptanır. Uzun kemiklerin sıklıkla metafiz bölgesinde yerleşir.

Biyopsi kelime anlamı: Yaşama bakış. Tanı koyma esnasında en son yapılacak olan işlemdir. Hastanın evrelendirilmesi için tümörün derecesi (grade) alınan materyalin patolojik incelenmesi ile tespit edilir.

Dikkat! Bu hastalık sinsice ilerliyor! Kemik tümörü belirtilerini biliyor musunuz?