Hayır. İyi huylu (selim/benign) ve kötü huylu (habis/malign) tipleri vardır.
Niye oluşur?
Genellikle nedeni belli değildir. Çoğunlukla bireysel genetik alt yapı vardır. Nadiren ailesel bağlantı vardır.
Yemek içmekle ilişkili midir?
Hayır değildir.
Hangi dokulardan kaynaklanır?
Birçok farklı dokudan (yağ, kas, damar, kemik, kıkırdak, sinir, vs) kaynaklanabilir.
Çok sık mıdır?
Hayır değildir. Özellikle kötü huyluları çok nadirdir. Genellikle iyi huyludurlar.
Ağrı olmaması iyi huylu anlamına mı gelir?
Kesinlikle değil. Özellikle kötü huylu yumuşak doku tümörleri çoğu zaman ağrısızdır.
Ne zaman endişe etmeliyiz?
Özellikle şişlik hızlı büyüyor, derin yerleşimli, büyük ve düzensiz sınırlı ise. Fakat bunlar olmadan da kötü huylu tümör olabileceğini bilmemiz gerekir.
Nasıl teşhis edilir?
Görüntüleme yöntemleri (röntgen, MR ve Tomografi vs) birçok tümörün tanısını koymakta yeterli iken, bazı tümörlerde kesin tanı için mutlaka biyopsi yapmak gerekir.
Biyopsi hangi yöntemle yapılır?
Çoğunlukla lokal anestezi altında iğne biyopsisi dediğimiz kapalı yöntemle yapılır. Nadiren açık biyopsiye gereksinin duyulur. Kemik biyopsileri genellikle ameliyathane koşulları altında yapılır.
Biyopsi esnasında görüntüleme yöntemlerine gereksinim duyulur mu?
Özellikle derin yerleşimli ve küçük tümörlerde USG ve Tomografi gibi görüntüleme yöntemlerinden faydalanılır.
Biyopsiyi her ortopedi hekimi yapabilir mi?
Hayır. Biyopsi işlemi çok ciddi ve hayati öneme sahip bir işlemdir. Kemik ve yumuşak doku tümörleri konusunda uzman hekim tarafından yapılmalıdır.
Biyopsi yapılması tümörün yayılmasına neden olur mu?
Hayır.
Biyopsi sonucu ne zaman çıkar?
Yumuşak doku tümörlerinde bu süre 1-2 hafta iken kemik biyopsilerinde bu süre 3 haftaya kadar sürebilir.
Biyopsi ile tanı koyma oranı nedir?
Maalesef %100 değildir. Bazı durumlarda tekrarlayan biyopsi yapma ihtiyacı doğar.
Biyopsi sonucu kötü huylu ise ilk olarak ne yapılmalı?
Tomografi, Sintigrafi ya da PET CT gibi yöntemlerle tarama (Vücudun başka yerine sıçrama olup olmadığı tespit edilmeli) yapılmalı.
Taramada başka yere sıçrama yoksa ne yapılmalı?
Bu durumda tümörün tanısına göre ameliyattan önce ve/veya sonra kemoterapi ve/veya radyoterapi alıp almayacağına karar verilmeli.
Her kötü huylu tümörde kemoterapi uygulanır mı?
Hayır. Özellikle bazı kemik (Osteosarkom, Ewing sarkom vs.) ve yumuşak doku (Rabdomyosarkom vs.) tümörlerinde standart uygulanırken bazı kemik (Kondrosarkom) ve yumuşak doku (İyi diferansiye liposarkom) tümörlerinde uygulanmaz.
Radyoterapi hangi durumlarda uygulanır?
Özellikle kötü huylu yumuşak doku tümörlerinde, tedavi planına göre ameliyattan önce ya da sonra uygulanabilir.
Radyoterapiyi ameliyattan önce mi yoksa sonra mı uygulamak daha iyidir?
Her iki yönteminde birbirine göre avantaj ve dezavantajı vardır.
Kemoterapi ve radyoterapinin süresi ne kadardır?
Tümörün cinsine göre değişir.
Kemoterapi ya da radyoterapi sonrası kaçıncı günde ameliyat edilir?
Genellikle ortalama 3 hafta sonra ameliyat edilir.
Her kemik ya da yumuşak doku tümörü ameliyat edilmeli midir?
Hayır. İyi huylu kemik ve yumuşak doku tümörlerinin bir kısmı sadece izlenebilir.
Kemik ve yumuşak doku tümörleri her ortopedi hekimi tarafından yapılabilir mi?
Hayır. Özellikle bu konu üzerinde deneyimli hekimler tarafından yapılmalıdır.
Bir tümörün iyi huylu olması ameliyat sonrası kesin tekrarlamıyacağı anlamına gelir mi?
Hayır. Özellikle benign agresif (Dev hücreli kemik tümörü, Anevrizmal kemik kisti, Dezmoid tümör vs) dediğimiz bazı tümörler başarılı tedavi edilseler de belli bir oranda tekrarlayabilirler.
Kemik ve yumuşak doku tümörlerinin tedavi sonrası takibi gerekir mi?
Evet. Özellikle kötü huylu tümörler ameliyat sonrası çok uzun süre takip edilmelidir.